اوراق تبعی

اوراق تبعی چیست؟

اوراق تبعی زیر مجموعه قراردادهای اختیار است و در دسته قراردادهای سلف قرار میگیرد.
قرارداد سلف به این صورت است که هزینه اوراق در زمان حال پرداخت میشود و زمان تحویل آن در آینده است.
اوراق تبعی نوعی اوراق اختیار فروش است که به سهامدار اجازه میدهد قیمت سهم را در آینده تضمین کند و به نوعی سهم را بیمه کند و سهامدار این حق را دارد که در تاریخ مشخص، مقدار معینی از دارایی خود در آن سهم با قیمت از پیش تعیین شده به فروش برساند.

اوراق تبعی = بیمه سهم

نکات مهم در خصوص اعمال اوراق تبعی

1. نماد و تعداد معتبر اوراق اختیار فروش تبعی مربوط به هر مشتری از 3 روز کاری قبل از سررسید به مشتریان نمایش داده خواهد شد.

2. کارگزار ناظر اوراق تبعی در هر نماد برای هر مشتری همان کارگزار ناظر مشتری در سهام پایه نماد مذکور خواهد بود.(در صورتی که سهام پایه مشتری دارای کارگزار ناظر نباشد، امکان ثبت درخواست اعمال وجود نداشته و مشتری باید نسبت به تعیین کارگزار ناظر برای سهام پایه خود اقدام نماید، نیازی به ثبت درخواست تغییر ناظربرای نمادهای اوراق تبعی نیست)

3. مشتریان صرفا از طریق کارگزار ناظر اوراق تبعی خود قادر به ارسال درخواست اعمال اوراق تبعی خواهند بود.

4. از یک هفته مانده به سررسید اوراق تبعی، مشتری نباید کارگزار ناظر سهام پایه ای که قصد اعمال آن را دارد تغییر دهد.

5. دسترسی مشتریان برای ارسال درخواست اعمال اوراق تبعی، از ابتدای یک روز کاری قبل از سررسید تا ساعت 14 روز سررسید، در صفحه معاملات آنلاین هر شخص ایجاد میگردد؛ همچنین امکان حذف یا ویرایش درخواستها تا ساعت مذکور وجود دارد.

6. فقط اوراق تبعی سهامدارانی که سهام پایه را تا روز سررسید نگهداری کرده باشند، اعمال خواهد شد.

7. در صورت عدم ثبت درخواست اعمال طبق رویه اعلام شده و در تاریخ سررسید طی مهلت مشخص شده اوراق تبعی منقضی شده و قابلیت اعمال ندارد.

انواع تسویه

مشتریان میتوانند نوع تسویه را برای بخش یا تمام دارایی خود در اوراق تبعی انتخاب کنند

1. حداکثری-فیزیکی (دارایی پایه مشتری با توجه به تعداد کل اوراق تبعی معتبر و به قیمت اعمال از طرف ناشر خریداری و مبلغ آن به مشتری پرداخت میشود و دارایی پایه از پورتفوی مشتری حذف میشود)

2. حداکثری-اول نقدی بعد فیزیکی (اولویت با حالت تسویه نقدی است یعنی مبلغ حاصل از اختلاف آخرین قیمت پایانی سهم پایه با قیمت اعمال، ضربدر تعداد کل اوراق تبعی معتبر به مشتری پرداخت میشود و دارایی پایه در پورتفوی مشتری باقی میماند در غیر این صورت با حالت حداکثری-فیزیکی تسویه انجام خواهد شد)

3. انتخابی (بهطور مثال از تعداد 500 اوراق تبعی، تعداد 200 اوراق درخواست فیزیکی، 300 اوراق درخواست نقدی بعد فیزیکی)

نکته: درخواست حداکثری؛ به معنای اعمال تمام اوراق تبعی به یک روش مشخص است.

نکته: تسویه اول نقدی بعد فیزیکی، فقط در صورتی که قیمت پایانی سهام پایه در تاریخ سررسید از قیمت اعمال پایین تر باشد انجام خواهد شد.

نکته: در صورتی که قیمت سهام پایه در سررسید از قیمت اوراق تبعی بیشتر باشد تسویه فقط به صورت فیزیکی انجام میشود.

نکته: اگر مجموع درخواستهای اعمال مشتری در یک نماد اوراق تبعی بیش از دارایی شخص در آن نماد باشد، ابتدا درخواست تسویه فیزیکی، سپس مانده آن به عنوان درخواست تسویه از نوع اول نقدی بعد فیزیکی در نظر گرفته میشود. )

تاثیر افزایش سرمایه و سود نقدی برقیمت اعمال و تعداد اوراق تبعی

در صورتی که سهام پایه افزایش سرمایه داشته باشد، قیمت اعمال به نسبت افزایش سرمایه بر اساس فرمول زیر تعدیل میشود:

تعداد اوراق تبعی نیز به صورت زیر به نسبت افزایش سرمایه تغییر می کند:

نحوه اعمال اوارق تبعی

نکات قابل توجه:

پس از دریافت تمامی درخواستهای اعمال از دارنده اوراق اختیار و عرضه کنندگان، نحوه اعمال برای هر شخص مشخص خواهد شد.
اولویت تسویه با توجه به درخواست سهامدار و ناشر با حالت فیزیکی است تنها در صورتی که اولویت هر دو طرف اول نقدی بعد فیزیکی باشد و قیمت پایانی سهم کمتر از قیمت اعمال باشد حالت تسویه به صورت نقدی انجام خواهد شد.

نمایش آیتم اوراق تبعی در حالت مدرن

نمایش آیتم اوراق تبعی در حالت کلاسیک

نحوه اعمال اوراق تبعی در فارابیکسو

پس از درج اوراق تبعی مربوطه در محل مشخص شده، جهت اعمال آن، گزینه “درخواست اعمال” را طبق تصویر زیر ثبت نمایید.

پس از ثبت گزینه درخواست اعمال، از قسمت مشخص شده در تصویر زیر باید نسبت به نوع درخواست اقدام نمود.

درصورتی که نوع درخواست اعمال انتخابی باشد، مشتری باید تعداد مورد نظر خود را با توجه به درخواست فیزیکی یا نقدی بعد فیزیکی وارد نماید.

پس از ثبت درخواست اعمال، پنجره ای تحت عنوان راهنمای اوراق تبعی که شامل نکات مهمی در خصوص شرایط اعمال است برای مشتری نمایش داده میشود که در صورت موافقت مشتری درخواست ثبت و جهت اعمال به سازمان ارسال خواهد شد.