تفاوت عرضه اولیه و پذیره نویسی

پذیره نویسی و عرضه اولیه در نگاه سرمایه‌گذاران ممکن است شباهت‌های زیادی داشته باشند که مهمترین شباهت آن‌ها روش ثبت سفارش یا همان بوک بیلدینگ (Book Building) است. اما چه تفاوتی می‌توانند داشته باشند، در مقاله زیر به این موضوع پرداخته شده است.

عرضه اولیه چیست؟

عرضه اولیه‌ی سهام یا IPO ، به معنی عرضه سهام یک شرکت به عموم مردم برای اولین بار در بازار بورس اوراق بهادار است. در عرضه اولیه، سهام یک شرکت برای نخستین بار از طریق بورس یا فرابورس به سرمایه‌گذاران واگذار می‌شود.

پذیره‌نویسی چیست؟

در پذیره‌نویسی شرکت هنوز تأسیس نشده است و سرمایه‌گذاران متعهد به پرداخت تامین قسمتی از سرمایه‌ی شرکت می‌شوند. در واقع پذیره‌نویسی فرآیندی است که سرمایه‌گذاران با عمل پذیره‌نویسی متعهد می‌شوند که قسمتی از سرمایه مورد نیاز تاسیس شرکت را فراهم کنند و در ازای آن صاحب درصدی از مالکیت شرکت شوند.

تفاوت‌های عرضه اولیه و پذیره‌نویسی

در عرضه اولیه شرکت ثبت و تاسیس شده و فعالیت دارد اما جهت کسب سود بیشتر و پیشرفت، سهام آن در بورس یا فرابورس عرضه می‌شود اما در پذیره‌نویسی قبل از تأسیس صندوق یا شرکت و برای تهیه سرمایه اولیه انجام می‌شود.
در عرضه اولیه بلافاصله در روز معاملاتی بعد از عرضه، نماد شرکت بازگشایی شده و با دامنه نوسان مجاز آماده انجام معامله است، ولی در پذیره‌نویسی پس از اتمام فرآیند باید مراحل مربوط به ثبت شرکت دنبال شود. این مرحله ممکن است ماه‌ها زمان‌بر باشد و قیمت بازگشایی سهم قابل پیش‌بینی نیست.
در عرضه اولیه سهام در بورس یا فرابورس، محدوده قیمتی (با توجه به ارزش) برای سهم در نظر گرفته می‌شود، اما در پذیره‌نویسی سهام شرکت به قیمت ثابت هزار ریال به فروش می‌رسد.

نکته: در برخی از پذیره‌نویسی‌ها سهامداران می‌توانند، در مرحله ابتدایی تنها سی تا پنجاه درصد مبلغ اصلی را پرداخت نمایند، در این حالت زمان پرداخت مابقی هزینه‌ پذیره‌نویسی متعاقباً اعلام می‌شود.

در عرضه‌‌ اولیه زمان ثبت سفارش بازه‌ای حدود دو الی سه ساعت در نظر گرفته می‌شود اما در پذیره‌نویسی برای ثبت سفارش یک بازه حداکثر سی روزه در نظر گرفته می‌شود. این فرآیند ممکن است در همان روز اول پذیره‌نویسی به اتمام رسیده و یا تا پایان مهلت مقرر شده تداوم یابد.
در عرضه اولیه اولویت زمان ثبت سفارش مطرح نیست و به همه‌‌ی سهامدارانی که ثبت سفارش انجام دهند، تخصیص داده می‌شود اما در اغلب پذیره‌نویسی‌ها اولویت زمان ثبت سفارش مطرح است.
در همه عرضه‌‌های اولیه‌ کارمزد خرید کسر خواهد شد ولی در برخی پذیره‌نویسی‌ها مطابق با پیام ناظر کارمزد خرید دریافت نخواهد شد.